Chính phủ đặt mục tiêu đưa IFC tại TP HCM và Đà Nẵng vào hoạt động cuối năm 2025. Theo đó, cơ chế giải quyết tranh chấp được xem là nền tảng quan trọng để xây dựng niềm tin cho các nhà đầu tư. Nghị quyết 222 của Quốc hội đã đặt ra một cơ quan giải quyết tranh chấp để giải quyết vấn đề này với hai trụ cột chính: toà án chuyên biệt và trung tâm trọng tài quốc tế thuộc IFC. Nghị quyết cũng mở rộng lựa chọn khi cho phép các bên sử dụng trọng tài quốc tế, thậm chí toà án nước ngoài. Những điểm mới này là bước tiến nhằm tiệm cận thông lệ toàn cầu nhưng cũng đặt ra hàng loạt thách thức.

Luật sư Trần Anh Đức từ Allen Overy Shearman Sterling (Việt Nam) cho biết, ý tưởng về toà án chuyên biệt chỉ xuất hiện vào giai đoạn cuối của quá trình soạn thảo. Ban đầu, nhiều chuyên gia quốc tế bày tỏ lo ngại về hệ thống tố tụng nhiều cấp ở Việt Nam có thể kéo dài “mấy năm liền”, làm nhà đầu tư mất kiên nhẫn. Giải pháp lúc đó là tập trung toàn bộ tranh chấp về trung tâm trọng tài quốc tế thuộc IFC. Tuy nhiên, cơ chế trọng tài chỉ vận hành được khi có thoả thuận giữa các bên. Các tranh chấp trong trường hợp liên quan đến cơ quan nhà nước, hoặc giữa các nhà đầu tư nhưng không có thoả thuận, cần một cơ quan xét xử có thẩm quyền khác. Chỉ đến những tuần cuối cùng, dự thảo nghị định mới đưa phương án song hành, vừa có toà chuyên biệt, vừa có trung tâm trọng tài, áp dụng thông lệ quốc tế.